Pomnik na Przełęczy Żebrak

Minuta ciszy przy pomniku 11.04.2010 r.

Historia pomnika usytuowanego na Przełęczy Żebrak w paśmie Wielkiego Działu ma związek z tragedią narodową katastrofy polskiego samolotu wojskowego i śmierci przebywających na pokładzie 96 osób na czele z prezydentem RP Lechem Kaczyńskim. W chwili katastrofy tj. 10 kwietnia 2010 r. o godzinie 8.41 czasu środkowoeuropejskiego pasmem Wielkiego Działu wędrowali turyści górscy z Jarosławia, dwoma grupami tzw. Platerówek (kobiet) prowadzonych przez Krystynę Kuryło i Walterowców (mężczyzn) prowadzonych przez Jacka Hołub przewodnika beskidzkiego i ratownika GOPR Grupy Bieszczadzkiej.

Wieść o tak wielkiej katastrofie niebawem obiegła cały świat. Poruszeni zostali wszyscy, na znak żałoby narodowej flagi ozdobione zostały kirem i opuszczone do połowy masztów.

Każdy kto żyw śledził niusy telewizyjne i radiowe z lotniska Siewierny pod Smoleńskiem. Jak trudno uwierzyć w fakt że w takich chwilach my Polacy potrafimy się łączyć tworząc jedno.

Tak też się i stało tym razem. Już w nocy tej samej doby w zamyśle Wojtka Gosztyły (Kija) i Wojtka Wesołkina przebywającego w pensjonacie Kira w Woli Michowej zrodził się pomysł upamiętnienia tej tragedii właśnie w Bieszczadach. Los padł na odwiedzaną często przez turystów przełęcz Żebrak 816 m.

Platerówki i Walterowcy z Jarosławia nie odmówili udziału w skromnych uroczystościach, które zaplanowane zostały na godzinę 12.00 kolejnego dnia. Zjawili się w oznaczonej porze i godzinie jak i zaproszeni na szybko Teresa i Jerzy Żak z Komańczy……. Przy symbolicznym kamieniu okrytym kirem i napisem zaciągnięto wartę. Ktoś zaintonował …Jeszcze Polska nie zginęła…

Po Bieszczadzie przeszedł Mazurek Dąbrowskiego zaśpiewany przez kilkadziesiąt gardeł jednoczących się turystów. Ze łzami w oczach z sercem pełnym bólu odmówiono słowa należnej modlitwy …wieczne odpoczywanie racz im dać Panie. Zaraz potem zapleciono ręce by w utworzonym wielkim kole odśpiewać pieśń Barkę. Bo cóż było robić innego w takiej chwili. Nawet organizatorzy nie mieli konkretnego scenariusza. Uzgodniono tylko że niebawem powstanie w tym miejscu trwały ślad pamięci o tych którzy odeszli 10 kwietnia 2010 r. do domu Ojca.

Jak zaplanowano tak zrobiono. Honorni Walterowcy zajęli się tym tematem. Granitowy kamień z napisem W hołdzie pamięci ofiar katastrofy pod Smoleńskiem turyści wędrujący pasmem Wielkiego Działu w dniach 10-11 kwietnia 2010 r. wykonał Jerzy Bałanda z Muniny, jego wmurowania dokonali majstrowie Wiesław Matrejek, Krzysztof Bałanda, Jacek Hołub i Wojciech Gosztyła.

Opracował: Jacek Hołub